سوغاتی دادن و گرفتن همیشه از آن دست لذت‌هایی بوده است که سن و سال نمی‌شناسد. آوردن توشه‌ای از سفر حاکی از آن است که در تمام زمان سفر همواره به یاد عزیزانمان بوده‌ایم. این رسم ریشه در فرهنگ و آداب ما ایران دارد و هرچه هست، چه آداب خوش و لذت بخشی است. در ادامه با سوغات شهرهای ایران آشنا می‌شوید تا در هنگام بازگشت از هر گوشه‌ای از این سرزمین کهن به رسم ادب برای عزیزانمان توشه‌ای بیاوریم.
.
سوغات استان اردبیل
.
استان اردبیل سوغات فراوانی دارد که از معروف‌ترین آنها می‌توان به عسل، سرشیر، کره، آبنبات، حلوای سیاه، تخمه آفتابگردان و شیرینی‌های محلی اشاره کرد. همچنین علاوه بر سوغاتی‌های خوراکی، سوغاتی های دیگری مانند انواع مسند، فرش، شال، گلیم، جاجیم، اشیا سفالی، چوبی و فلزی نیز که هنر دستان هنرمندان این خطه است نیز از آورده‌هایی این استان هستند.
.
سوغاتی های استان اراک
.
اراک از استان‌های مرکزی ایران است که با سفر به آن می‌توان سوغاتی‌های بسیار متنوع و خوشمزه‌ای را تهیه کرد. از خوراکی‌های خوشمزه و پرطرفدار این استان که برای سوغات نیز بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توان به انار، لبنیات، کشمش، انگور، گردو، بادام و شیره انگور اشاره کرد. صنایع دستی این استان نیز شامل فرش، قالیچه گلیم، معرق و گیوه می‌شود.
.
استان اصفهان و سوغاتی‌هایش
.
اصفهان شهر گنبدهای فیروزه‌ای، شهری که به دلیل قدمت چند صد ساله‌اش سوغات بسیاری دارد. از مهمترین سوغاتی که در این شهر می‌توان آنها را تهیه کرد، شامل گز، پولکی، خاتم، مینا، قلمزنی، گچبری، کاشیکاری، مسگری، نقاشی، گره چینی، معرق، سفالگری، مینیاتور، قالی بافی و صحافی می‌شود.
.
سوغاتی‌های استان آذربایجان شرقی
.
سوغات استان آذربایجان غربی
.
استان آذربایجان غربی که از جمله مناطق کوهستانی کشور محسوب می‌شود که به دلیل بیشنیه‌ای که دارد، سوغات این استان نیز بسیار گسترده است. از سوغاتی های این استان شامل انواع قالی، بافته‌های دستی مانند گلیم، شال گردن، عرقیات مختلف، گردو، دستکش، گردو، حلوای گردو، انواع میوه‌ها، صنایع چوبی، حلوای هویج و معرق کاری است.
.
سوغاتی‌های استان ایلام
.
سوغاتی های استان ایلام به دلیل تنوع بالایی که دارا هستند، پاسخگوی تمامی نیازها خواهند بود. از سوغاتی های مهم این استان عبارتند از: روغن حیوانی، کره محلی، کشک، عسل کوهی، کنجد، گردو، سقز محلی، ترخینه، شیرینی کله کنجی، حلوای بگل، شیرینی بژی بر ساق، گمکه، نمد، سیاه چادر، جاجیم، قطره بافی، فرنچی مالی، گیوه بافی و صنایع چوبی.
.
استان بندرعباس و سوغاتی های متنوع آن
.
بسیار از صنایع دستی استان بندرعباس توسط زنان این آستان تهیه می‌شود که مهمترین آنها شامل گلابتون دوزی، زردوزی، کم دوزی، کمان دوزی، برودری دوزی، سبد بافی، کمه دوزی، حصیربافی است. در بسیار از صنایع دستی این استان از رشته‌های بارک زر و سیم استفاده می‌شود. از سوغاتی های خوشمزه بندرعباس نیز می‌توان به انواع ماهی، میگو، خرما و میوه گواوا را نیز نام برد.
.
سوغات استان بوشهر
.
از معروف‌ترین و گرانبهاترین سوغاتی های استان بوشهر که امروزه به تعداد محدودی تولید می‌شود، عبای شتری بوشهر است. این عبا با استفاده از پوست شتر یا گوسفند تهیه می‌شود و دارای سابقه‌ای ۵۰۰ ساله است. از دیگر سوغاتی‌های این شهر می‌توان به سفال، سرامیک، حصیربافی، گرگوربافی، محصولات دریایی ( ماهی و میگو )، شیره خرما، ارده، خرما، حلوای راشی، خارک پخته، عروسک‌ها و کلاه‌های تزیینی صدفی، سبدهای بافته شده با استفاده از برگ نخل درختان خرما و حلوای سنگک اشاره کرد.
.
چاقو، سوغات استان زنجان
.
قطعا با شنیدن نام استان زنجان اولین سوغاتی که از این شهر به یاد می‌آورید، چاقو است. چاقوهای تولید شده در این استان به دلیل کیفیت بالایی که از آن برخوردار هستند، شهرت جهانی دارند. انواع چاقوهای زنجانی شامل، قلمتراش، دسته ملیله، جیبی و آشپزخانه‌ای می‌شود. از دیگر سوغاتی‌های این استان نیز می‌توان به فرض، جاجیم گلیم، وسایل نقره‌ای، گلدوزی، نان اردک، سقز و منجوق دوزی اشاره کرد.
.
سوغاتی‌های استان چهارمحال و بختیاری
.
استان چهار و محال بختیاری از جمله استان‌هایی است که تنوع قومیتی بسیار بالایی دارد و از همین جهت سوغاتی‌های آن نیز بسیار گسترده است. از سوغات مهم این استان می‌توان قالی معروف چالشتری، کلاه‌های نمدی، جل، چوقا بافی، خور، طناب ابریشمی، جاجیم، سیاه چادر، خورجین، گلیم، قارا، کشک و گز را نام برد.
.
سوغات استان خراسان شمالی
.
سوغاتی های خوشمزه استان سوراخان شمالی بسیار متنوع هستند که محبوب‌ترین آنها شامل آبنبات، شکر پنیر، قره قروت، کشک، انگور رازقی، سیب بهاره، سیب روئین، کشمش، خشکبار، آجیل و هلوی درکش می‌شود. صنایع دستی این استان نیز شامل لباس‌های محلی، گلیم، جاجیم، چارق پشتی، قالیچه‌های ترکمن، خرسگ، نمد، پوستین، حوله دستی، کلاه کرکی جاجرمی، زیورآلات اسب اصیل ترکمن و جل می‌شود.
.
زعفران، استان خراسان رضوی
.
همه خراسان رضوی را با زعفران باکیفیت آن می‌شناسند. باید گفت این استان علاوه بر زعفران سوغاتی‌های دیگری نیز دارد که عبارتند از: انواع محصولات ابریشمی، شعربافی، نمد، پیکره‌های سنگی، سنگ فیروزه، انواع فرش و گلیم، کارهای دستی سرامیکی، نی بافی، کارهای چوبی و فلزی،نقاشی بر روی چرم، انواع مهر و تسبیح، گیوه، چاروق و پشم ریسی. علاوه بر موارد اشاره شده باید گفت عرقیات، انواع عطرها، ادویه‌جات و زیورآلات نیز از دیگر سوغات مهم این استان پهناور بشمار می‌آیند.
.
سوغاتی های استان خراسان جنوبی
.
زعفران استان خراسان جنوبی نیز همانند استان خراسان رضوی از کیفیت بالایی برخوردار است و از همین جهت طرفداران بسیاری دارد. از دیگر سوغاتی های این استان نیز می‌توان آلوبخارا، سنجد، بادام کوهی، گردو، کشک سیاه، کشک زیره‌ای، کشک زرد، قره قروت، برگ هلو، عناب، توت خشک،زرشک و انواع محصولات حصیری، پارچه های سوزن دوزی شده و قالی را در رنگ‌ها و طرح‌های مختلف نام برد.
.
سوغات استان خوزستان
.
حلوا ارده، انواع کلوچه‌های سنتی، شیره ارده، حلوای کنجدی، حصیربافی، گله، فرش، قلابدوزی، چوقا بافی، قالی بافی، گلیم، نمد، سجاده بافی، جاجیم، انواع ادویه، لیف خرما و خرما از سوغاتی های استان پهناور خوزستان هستند.
.
استان فارس و سوغاتی های آن
.
استان فارس از استان‌های است که از قدمت زیادی برخوردار است. این استان به دلیل قرار گیری در شرایط جغرافیای خاص منطقه‌ای مناسب برای پرورش انواع مرکبات است و از همین رو انواع مرکبات و به ویژه لیموترش مهمترین سوغاتی‌های آن محسوب می‌شود. از دیگر سوغات آن نیز می‌توان آبغوره، صنایع دستی، کلوچه، مسقطی، نان یوخه و عرقیات را نام برد.
.
سوغاتی های استان قزوین
.
از محبوب‌ترین سوغات استان قزوین می‌توان به انواع شیرینی‌های محلی این استان که شامل شیرینی پادرازی، باقلوای پیچ، باقلوای لوزی، نان نازک، نان چرخی، نان نخودی، نان برنجی، نان قندی و شیرینی اتابکی می‌شود، اشاره کرد. همچنین فندق، پسته و صنایع دستی نیز از سوغات این استان هستند.
.
سوغات استان قم
.
فرش ابریشم، سرامیک، سفال، شیرینی سوهان و منبت کاری چوبی از سوغاتی های متنوع استان قم هستند.
.
زیره به کرمان بردن
.
زیره مهمترین و اصلی‌ترین سوغاتی‌های استان کرمان است که سالانه صادرات آن نیز به کشورهای مختلف انجام می‌شود. قالی، پسته، پته دوزی، قاووت، کماچ سهن، سمنو، خرمای بم، کلمپه، قالی، گلیم، شیکریکی پیچ، ظروف مسی، کارهای قلمزنی، حنا، سدر و کتیرا از دیگر سوغاتی‌های استان کرمان هستند.
.
نان برنجی کرمانشاه
.
سوغاتی های استان کرمانشاه از دست سوغاتی های خوشمزه‌ای هستند که طرفداران بسیاری دارند. نان برنجی، کاک، نان خرمایی، روغن کرمانشاهی، گیوه، موج بافی، گلیم، قالی و جاجیم از سوغات مهم کرمانشاه هستند.
.
سوغاتی های متنوع استان گیلان
.
از سوغاتی‌های گیلان می‌توان به پاچ باقالا، رشته خوشکار، تره حلوا، اخته، ولش، بادرنگ، مربا بهارنارنج، آبغوره، رب آلوچه، آب کونوس، شاه بلوط، فلفل سبز، درار یا دلار، هفتار بیجار، چوواش، چوچاق، تین، رب انار ترش، خرش حلوا، برگ سیر، سیر ترشی، جوکول، شاه بلوط، گیجا واش، خاش کویی، ماهی شور، ترب، سیب ترشی، کلوچه سنتی، نان خرفه، نان برنجی و برنج اشاره کرد.
.
سیر، سوغاتی همدان
.
سیر مهمترین سوغات استان همدان است. از دیگر سوغاتی‌های این استان نیز شامل آلو بخارا، بادام، سماق، نقل و کدو می‌شود.
.
سوغات استان یزد
.
استان یزد نیز همانند سایر استان‌های ایران سوغاتی‌های بسیاری دارد. از سوغاتی‌های این استان نیز شامل کیک یزدی، قطاب، پشمک، باقلوا، لوزهای پنجگانه، حاجی بادام، سوهان، ارده و حلوا ارده است.
.
سوغات استان لرستان
.
صنایع دستی، ورشو سازی، جاجیم بافی، نمدمالی، حصیربافی، گیوه بافی، نان و شیرینی‌های محلی و محصولات طبیعی خوراکی، عسل، روغن حیوانی، کاک، شیرینی آردی، نان ساجی، کلوچه و سمنوی بروجردی، انواع حلوا و شیره و ارده و … از سوغات لرستا می باشد.
.
سخن آخر
.
با توجه به آنچه گفته شد، درمی‌یابیم که در سرزمین پهناور ما تنوع سوغات بسیار بالاست و گردشگران داخلی و خارجی باید در رابطه با هر شهری که به آن سفر می‌کنند، اطلاعاتی هرچند کم داشته باشند. اطلاع از سوغات شهرهای مختلف این امکان را برای مسافران داخلی و خارجی فراهم می‌آورد تا بتوانند با توجه به سلیقه خود آنها را تهیه کرده و توشه‌ای برای عزیزان خود به یادگار ببرند.
.
منبع: ای گردش
