سعدی شیرازی، شاعر قرن هفتم هجری قمری است که لقب استاد سخن پارسی را به او داده‌اند؛ زیرا وی در گفتن شعرهایی مشهور بود که به زبان ساده سروده می‌شدند و مخاطب خاصی نداشتند و همه آن را درک می‌کردند.
ابومحمّد مُشرف‌الدین مُصلِح بن عبدالله بن مشرّف، متخلص به سعدی
همه ما خوندن اشعار قدیمی از شاعران نامدار رو دوست داریم و کمتر کسی پیدا می شه که حداقل چند بیت از یک شاعر بلد نباشه. از اونجایی که شعرای نامی چون سعدی، فردوسی، حافظ و… همگی بدلیل داشتن روح عرفانی بزرگ، و شرایط زندگی که در قلب وقایع مهم تاریخ داشتن سعی بر روایت حوادث و مشکلات زندگی و غیره به زبان شعر می کردن. در بین این شعرا که شنیدن داستان هرکدوم بسیار لذت بخشه، اشعار و داستان های سعدی که ما بوستان و گلستانش رو به خوبی می شناسیم هم شنیدنیه. ۱۰ حقیقت جالب درباره سعدی وجود داره که دونستنش خالی از لطف نیست. برای جمع آوری این ۱۰ حقیقت جالب درباره سعدی خیلی گشتم و تقریباً همه ی منابع معتبر رو زیر و رو کردم که بتونم مطلبی جالب و خوندنی برات مهیا کنم. پس اگه برای شنیدن این ۱۰ حقیقت جالب درباره سعدی آماده ای با بوم نشین همراه شوید.
شناسنامه نامشخص
در منابع مختلف سال تولد سعدی در حوالی سال ۵۶۳ ذکر شده و مشخص نیست که دقیقا در همین سال بوده یا چند سال جلوتر و عقب تر. همچنین در این منابع به او دو نام مختلف نسب داده شده که این دو اسم مصلح الدین عبدالله و مشرف الدین عبدالله ست.
ملقب شدن به سعدی
پدر ایشون اسمش عبدالله بود که پیش بزرگی به نام سعد بن زنگی کار می کرد و از اونجایی که خودش و فرزندش نمک پرورده سعد بن زنگی بودن لقب سعدی رو برای فرزندش برگزید.
موضوع اشعار سعدی
این شاعر انسان نکته بینی بود و به هر ماجرا و حادثه ای از چند وجه نگاه می کرد. و سعی می کرد یک درس اخلاقی به زبان شعر ارائه بده. در اشعار سعدی می بینیم که از وقایع زمان کودکی خودش هم شعرهایی رو سروده. مثل بیت زیر :
زعهد پدر یاد دارم همی که باران رحمت بر او هر دمی
که طفلیم لوح و دفتر خرید ز بهر یکی خاتم زر خرید
بدر کرد ناگه یکی مشتری به خرمایی و ز دستم انگشتری
سفرهای سعدی به اطراف ایران
شیخ اجل پس از مرگ پدرش وقتی که دیگه خانواده ای دور و بر خود نمی بینه برای خلاص شدن از تنهایی ابتدا به کوه و بیابان گردی رو آورد و پس از اون به تمام سرزمینهای اطراف ایران از هند تا مصر و تونس سفر کرد که تجربه ی همین سفرها و آشنایی با فرهنگ های مختلف باعث شد بسیاری از اشعارش رو شکل بده.
ازدواج سعدی با پایانی ناراحت کننده
او در مسافرت هاش به شهر صنعا میره و همونجا ازدواج میکنه. البته در روایات اومده که این ازدواج دومش بوده. از این همسرش صاحب یک فرزند میشه و که متأسفانه در همون سنین نوزادی فوت می کنه و غم سنگینی روی دل او میشینه و باعث میشه اشعاری هم در این باب بگه.
به صنعا درم طفلی اندر گذشت چه گویم کز آنم چه بر سر گذشت
در این باغ سروی نیامد بلند که باد اجل بیخ عمرش نکند
به اوج رسیدن شیخ اجل در کهنسالی
این شاعر بزرگ با اینکه اشعار زیادی در طول عمرش سروده بود، هیچکدوم اونجوری که باید باعث مشهور شدنش نشد. اما در طی دو سال بوستان و گلستان رو سرود و باعث مشهور شدن سعدی شد. امروزه گلستان و بوستان سعدی رو کمتر کسیه که نخونده باشه و بسیاری از حکایات و اشعارش نقل محفل های ادبی و آموزشیه.
سبک اشعار
از اونجایی که ایشون همیشه در احتماع مردم کشورهای مختلف بود و کمتر گوشه نشینی میکرد، اشعارش بر مبنای اجتماعی اخلاقی سروده شده.
آثار سعدی
بوستان، گلستان، قصیده ها، دیوان اشعار، صاحبیه، مرائی سعدی، مفردات، کتاب نصیحه الملوک، رساله در عقل و عشق، غزلیات سعدی، مجالس پنجگانه
وفات سعدی
از تاریخ وفات شیخ اجل اطلاعات دقیقی در دست نیست اما طبق روایات تاریخی در ۱۷ آذر ۶۷۰ یا مهر ماه ۶۷۱ وفاتش رو تخمین زدن.
سعدی ثابت کرده این لقب بی دلیل و منطق به او داده نشده است. وی در سرودن یکی از اشعار خود ابتکار خاصی به خرج داده است و میشه این شعر رو هم به صورت افقی و هم عمودی خوند. این شعر رو بخوانید:
ز چهره، افروخته، گل را، مشکن
افروخته، رخ مرو، تو دیگر، به چمن
گل را، تو دگر، مکن خجل، ای مه من
مشکن، به چمن، ای مه من، قدر سخن
منبع: نت نظر
