اصفهان پایتخت هنر ایران است و پر است از چیزهایی که میشود از آنجا برای بقیه سوغات برد
از ظروف میناکاری و جعبههای خاتم کاری گرفته تا پارچههای قلمکار. ولی نام اصفهان بیشتر از هرچیز با گز و پولکیاش گره خورده و بدون اغراق اگر اصفهان بروی و از آنجا برای کسی گز، سوغات نبری انگار در حقش جفا کردهای. اما اینکه این سوغات پرطرفدار چه تاریخچهای دارد و بهترین گز را میشود از کجا خرید سوال بسیاری از مسافران نصف جهان است.
در منابع آمده که تولید اولین گز به دوران صفویه برمیگردد و ریشه اصلیاش نوعی شیرینی به اسم حلوا چوبه بوده که مخلوطی از سفیده تخممرغ و شکر است و کشاورزان برای رفع خستگی و تجدید قوا از آن استفاده میکردند. حلوا چوبه مانند بسیاری از چیزها تکامل یافت و بعد به گز تغییر کرد. در اواخر تابستان و بیشتر در خوانسار و برخی از نواحی چهارمحال و بختیاری، حشره کوچکی روی ساقه یا برگهای درخت گز انگبین مینشیند و شهد تولید میکند، چیزی شبیه به کار زنبور عسل.
قدیمترها عصاره و شهدهای جمعآوری شده را در گز میریختند، ولی این روزها کمتر گزی است که با عصاره درخت گز انگبین درست شود، هم کم پیدا میشود و هم قیمتش بالاست. طبق برآوردها هر کیلو عصاره گز انگبین در بازار، بسته به کیفیت آن بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ هزار تومان است که بیشتر در گزهای صادراتی استفاده میشود و در گزهای معمول، گلوکز، کلاب، سفیده تخم مرغ، شکر، مغز پسته، بادام یا فندق و خلال بیدمشک میریزند. حالا گز انواع و اقسام مختلفی دارد. از گزهای لقمهای و آردی گرفته تا گزهای سکهای و انگشت پیچ که آن خاصیت چسبندگی را ندارد و برای سالمندان مناسب است. جای خالی گز انگبین هم با سایر انگبینها مثل انگبین علفی، ترنجبین یا عسل پر میشود.
بهترین گز اصفهان را از کجا بخریم؟
به غیر از بازار اصفهان و میدان نقش جهان که تا چشم کار میکند انواع و اقسام پولکی و گز را میشود در آن پیدا کرد، در خیابانهای دیگر اصفهان هم گز فروشی کم نیست. گزشناسها میگویند قیمت گز بسته به مقدار پسته، بادام یا فندقی که در آن به کار رفته فرق میکند و حداقل ۲۰ هزار تومان و حداکثر ۱۰۰ هزار تومان باید برایش کنار گذاشت. گز اصیل را هم که نرم و در عین حال ترد است، باید از قدیمیهای بازار خرید چون امتحان خود را پس داده، گز بد دستت نمیدهند و در استفاده از مغز پسته و بادام کم نمیگذارند.
گز کرمانی
.
گز مظفری
.
گز نیکومنش
از معدود کارخانه های تولید گز با نشان استاندارد ملی میباشد که محصولات خود را اکثرا به کشورهای اروپایی صادر میکند. این برند خوشنام از بهترین مواد اولیه و با کیفیت که چندین بار توسط سازمان غذا و دارو عنوان واحد نمونه انتخاب شده. آخرین افتخار آن واحد نمونه سازمان غذا و دارو در سال ۱۳۹۸میباشد.